Penggunaan Bahasa dalam Musyawarah Adat (Kelas 5B)

Nama        : Oke Pajarli, S.Kom

Mapel        : Bahasa Lampung

Kelas         : 5B

Tanggal     : Selasa, 14/01/2025 (11.00-12.10)

 

Unit            : SD AL-AZHAR 1 BANDAR LAMPUNG

Materi         : Penggunaan Bahasa dalam Musyawarah Adat

 

Tujuan        : Mampu melengkapi kalimat bahasa lampung dengan menggunakan kata-kata yang tepat.

 

Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh,

Tabik pun........Selamat pagi anak-anak........

Api kabagh sanak-sanak sai sholeh ghik sholehah...

sihat seunyinni yu nak....

 

Alhamdulilah khani hinji, kham dapok betungga luwot dilom pelajaghan Bahasa Lampung. Semakung kham ngemulai pelajakhan di pagi hinji dang lupa bedu’a usahako sholat dhuha khik muroja’ah pai yu nak, nyin ilmu sai dikeni ulih gughu dapok kuti teghima sai helau.

Anak-anakku, pada peghtemuan ghani hinji gham haga pelajaghi tema 6 tentang ”Penggunaan Bahasa dalam Musyawarah Adat”, Semakung ngemulai pelajaghan. Kuti sediako buku ghik alat tulisni yu nak… Hunja pak gughu mapaghko mateghi singkat. Ti baca ghik ti pahami yu anak-anak pak gukhu.

===============================================================================

Penggunaan Bahasa dalam Musyawarah Adat

 


Mari kita pelajari penggunaan bahasa lampung dengan seksama,sehingga jika kita berbicara dengan orang lain tidak menimbulkan salah pengertian.

Sesungguhny abahasa lampung tidak mengenal tingkat bahasa seperti bahasa tinggi, bahasa sedang dan bahasa kasar (serti halnya bahasa jawa).

Dalam penggunaan bahasa lampung ataau penuturan bahasa lampung ditinjau dari taingkat tutur bahasa, bahasa lampung menggunakan tingkat tutur bahasa sebagai berikut :

 

Pertama, cara Ghumaka/Kicik Sanak

Kedua, Cawa pughanti

Ketiga, Cawa betik/cawa hellau

Keempat, Cawa banggaan

Kelima, Cawa bahasa/Meghwatin

 

Mari kita pelajari uraian dari tingkat tutur tersebut satu persatu :

Pertama, Cawa Ghumaka/Kicik Sanak, tingkat bahasa yang paling rendah atau dipakai orang yang sedang marah atau emosi dan lain-lain.

Contoh :

Dialek A                : tandak niku anjak dija, kughang ajagh!

Dialek O               : tandak nikeu jak jou, mak bemaleu!

Artinya                 : enyah kamu dari sini, tidak beradab!

 

Kedua, Cawa Pughanti, tutur bahasa yang dipakai sehari-hari dalam pembicaraan antar teman sebaya dan lain-lain.

Contoh :

Dialek A                : Faisal, niku haga lapah mit dipa?

Dialek O               : Faisal, nikeu ago lapah adok kedo?

Artinya                 : Faisal, engkau akan pergi kemana?

 

Ketiga, Cawa Betik/Cawa hellau adalah tingkat bahasa yang di gunakan di dalam mengajar (mendidik) anak terhadap orang tua, yang muda terhadap yang lebih tua.

Contoh :

Dialek A                : tabik gughu, sekinduwa haga ngelulih jama puskam.

Dialek O               : taik gureu, sekinduwa agou betanyou jamo puskam.

Artinya                 : maaf guru, saya ingin bertanya kepada anda.

 

Keempat, Cawa banggaan, tingkat tutur bahasa yang halus dan dipakai dalam majelis yang resmi, pada rapat adat, pertemuan dnegan orang yang di hormati atau surat permohonan dan lain-lain.

Contoh :

Dialek A                : Dalom Sangun Ratu ghik kuti ghumpok sai wat dija, kilu mehap pun, sekinduwa haga ngulahko cawa bukenaan jama tugas sekam delom ngekicik sinji.

Dialek O               : Dalom Sangon Rateu jama mettei ghuppek sai wat dijo, kilui mahap pun, sikinduwa haga ngolohankon cawa bukenaan jamo tugas sikam dilom hippun ijou

Artinya                 : Dalom Sangun Ratu dan hadirin sekalian, mohon maaf, saya akan melaporkan tugas kami dalam musyawarah ini.

 

Kelima, Cawa Bahasa/Meghwatin, tingkat tutur bahasa tertinggi yang bersiat luhur dan saling memuliakan antara si pembicara, intonasi lebih rendah dan lebih jelas. Biasanya cawa bahasa/meghwatin di akhiri dengan kata-kata “yu” atau “yeu”.

==============================================================================

Tugas

1.       Ulah api niku mak lapah sekula, niku ………… yu ?

2.       Ulah api niku miwang, niku mak dikeni …………… yu ?

3.       Ngapi niku mak mengan, niku ghadu …………… yu?

4.       Api gawini jadi liom, ulih niku kughang ………… yu?

5.       Ulah api kawai mu basoh, niku ………………. Wai yu?

6.       Ulah api ponten mu lunik, niku ………….. belajagh yu?

7.       Ulah api bak mu maghah jama niku, niku ………………. Yu?

8.       Ngapi Handan lalang-lalang, ya lagi ………….. yu?

main

bengol

supan

Dau

betong

malas

Seneng hati

Maghing

 

=====================================================================================

kesimpulan :

Alhamdulillah pembelajaran hari ini tentang Penggunaan Bahasa dalam Musyawarah Adat berjalan dengan baik, aktif dan lancar. Tidak ada kendala apa pun saat mengajar dan anak-anak bisa memahami materi yang disampaikan

Komentar