Nama Mapel Kelas Waktu Unit Materi Tujuan |
: : : : : : : |
Oke Pajarli, S.Kom Bahasa Lampung 6A Rabu, 23 Juli 2025 SD AL-AZHAR 3 BANDAR LAMPUNG Pahlawan Nasional Radin Inten II Mampu memahami isi teks Pahlawan Nasional Radin Inten II |
Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh,
Tabik pun........Selamat pagi anak-anak........
Api kabagh sanak-sanak sai sholeh ghik sholehah...
sihat seunyinni yu nak....
Alhamdulilah khani hinji, kham dapok betungga luwot dilom pelajaghan Bahasa Lampung. Semakung kham ngemulai pelajakhan di pagi hinji dang lupa bedu’a usahako sholat dhuha khik muroja’ah pai yu nak, nyin ilmu sai dikeni ulih gughu dapok kuti teghima sai helau.
Anak-anakku, pada peghtemuan ghani hinji gham haga pelajaghi tema 1 tentang Pahlawan Nasional Radin Inten II, Semakung ngemulai pelajaghan. Kuti sediako buku ghik alat tulisni yu nak… Hunja pak gughu mapaghko mateghi singkat. Ti baca ghik ti pahami yu anak-anak pak gukhu.
PAHLAWAN NASIONAL RADIN INTAN II
Silsilah Radin Inten II
Bedasaghko penelitian ahli sejaghah, Radin Inten II masih ketughunan Syarif Hidayatullah (Sunan Gunung Jati) jak perkahwinanni jama Putri Sinar Alam, puteghi jak Ratu Pugung jak Kebandaghan Keratuan Pugung, sai ngelahighko Muhammad Aji Saka gelagh Ratu Darah Putih. Ratu Darah Putih nikahi Tun Penatih, ngemik Putra Sulung begelagh Ratu Batin Ratu Radin Imba Kesuma Ratu I, lalu jak Radin Imba I ngemik Putra Dalom Kesuma Ratu I. Jak Dalom Kesuma Ratu I ngemik Putra Sulung yakdo Radin Inten I ghik ngemik putra begelagh Radin Imba II. Selanjutni Raden Imba II ngemik putra tunggal begelagh Radin Inten II. Ulah sebab hina, Radin Inten II yakdo cucu jak Radin Inten I.
Waktu Radin Inten II lahigh tahun 1834, apakni, Radin Imba II, ditakkep Kolonial Belanda ghik diumban mit pulau Timor. Ulah beliau mippin peghlawanan besenato nettang keghatongan Kolonial Belanda sai haga ngejajah Lampung. Beini sai sedong ngandung tuha, Ratu Mas, mak dibatak mit di pengasinganni. Pemeghintahan Kebandaran Keratuan Lampung dipippin ulih Dewan Perwalian sai dikendaliko ulih Belanda.
Radin Inten II mak peghnah nginong apak kandungni hina, kidang indukni selalu nyeghitako peghjuangan apakni sehingga kala waktu dinobatko jadi Ratu, Radin Inten II ngelajuko bejuang mippin ghakyat di daighah Lampung guwai mempeghtahanko kedaulatan ghik keutuhan wilayahni.
Kala usia 16 tahun, Radin Inten II pun dinobatko jadi Ratu sai gelaghni Radin Inten II Gelar Kusuma Ratu. Jak waktu hina, Radin Inten II ghadu ngeniko tanda guwai ngelakuko peghlawanan teadep Kolonial Belanda. Peghjuanganni didukung secagha luas ulih ghakyat daighah Lampung ghik mansa bantuan jak daighah baghih, gegoh Banten.
Perjuangan Radin Inten II
Peghjuangan Radin Inten II delom ngelawan Kolonial Belanda didukung ulih salah sai tokoh Banten yakdo Haji Wakhya sai peghnah ngelawan Kolonial Belanda kemudian nyingkigh mit Lampung. Radin Inten II ngakkat Haji Wakhya jadi penasihatni. Haji Wakhya ngegeghokko peghlawanan di daighah Semaka ghik Sekampung jama nyeghang pos- pos militer Belanda. Tokoh baghih sai jadi pendukung utama Radin Inten II yakdo Singa Beranta, Saibatin Marga Rajabasa.
Sementagha hina, Radin Inten II ngepeghkuat betteng-betteng sai ghadu wat ghik ngebangun betteng-betteng appai. Betteng-betteng hinji dipeghsenatoi jama meghiam, lila, ghik senato tradisional. Bahan nekanan gegoh biyas ghik isik'an disiapko delom betteng guwai ngeadepi peghang sai dipeghkighako haga belassung beni. Seunyinni betteng sina pokni di tundun gunung sai metebing (teghjal), sehingga sulit dijakkau musuh. Pepigha panglima peghang dikeni tugas mippin betteng-betteng sina. Singaberanta di lom sejaghah mippin betteng Bendulu, sedongko Radin Inten II sayan mippin betteng Ketimbang.
Ngeliyak ngehambulni luwot peghlawanan di daighah Lampung seghadu beghadu sekejung 16 tahun, dilom tahun 1851 Belanda ngighim pasukan jak Batavia. Pasukan bekekuatan 400 peghajughit sai dipippin ulih Kapten Jucht hinji betugas ngeghebut betteng Ketimbang. Kidang, tiyan dipukul mundugh ulih pasukan Radin Inten II. Ulah sebab gagal ngeghebut Ketimbang, Belanda ngubah taktik. Kapten Kohler, Asisten Residen Belanda di Teluk Betung, ditugasi guwai ngewatko peghundingan jama Radin Inten II.
uncukni ticapai
Seghadu beuloh-kali ngewatko peghundingan, peghjanjian guwai mak saling nyeghang. Belanda ngakui eksistensi Negara Ratu. Radin Inten II pun ngakui kekuasaan Belanda di daighah- daighah sai ghadu tiyan kuwasai. Peghjanjian sina digunako Belanda angkah jadi siasat nunggu kesempotan guwai ngelancaghko seghangan balak-balak'an. Kolonial Belanda ngegunako segala cagha, Radin Inten II haghus dikalahko.
Suatu kala Belanda ngighim ultimatum mit Radin Inten II maghi paling lambat delom wattu lima ghani ia ghik seunyinni pasukanni nyeghahko dighi. Kipak mak, Belanda Singaberanta pun dikighimi sughat sai ngajakni guwai bedamai. Dalih haga ngelancaghko seghangan. nunggu jawaban jak Radin Inten II ghik Singaberanta, pasukan Belanda ngewatko konsolidasi. Radin Inten II pun nikkatko peghsiapanni. Najin sappai batas wattu ultimatum beghadu, baik Radin Inten II maupun Singaberanta mak ngeniko jawaban. Belanda yakin, sekejung Radin Inten II tetop bekuwasa, kekuwasaan tiyan di Lampung haga tetop teancam. Najin ghena, semakkung ngemulai seghangan-seghangan baghu, Belanda beusaha memecah belah masaghakat Lampung. Kelompok sai sai diadu jama kelompok sai baghih. Di kalangan masaghakat ditembulko suasana saling nyeghigai. Tugas sina dipeghcayako haguk Kapten Kohler.
Ulih sebab hina, dilom tanggal 16 Agustus 1856 pasukan Belanda pun mulai ngelancaghko seghangan. Sasaghan tiyan ghani sina yakdo ngeghebut Betteng Bendulu. Kidang tiyan nembukko betteng sina delom keadaan kosong. Singaberanta ghadu mindahko sebagian pasukanni mit pok sai baghih. Ia sengaja ngilakko peghang tebuka, ulah ya yakin lamun pasukan lawan sai diadepini jawoh lebih kuwat.
Di Bendulu, pasukan Belanda behasil nakkop 1 (sai) jelema kemenakan Singaberanta ghik 14 (pakbelas) jelema baghihni. Tiyan dipaksa nunjukko pok Singaberanta ghik nunjukko ghanglaya nuju Ketimbang. Seunyinni nyawako mak pandai. Walau uncukni tiyan tepaksa nunjukko pok Singaberanta ngejamukko senato, hantagha baghih 25 tabung mesiu, 1 pucuk meriam, 4 pucuk lila, ghik pepigha pucuk senato.
Sasaghan utama Belanda yakdo ngeghebut betteng Ketimbang, ulah di betteng hinjilah Radin Intan II betahan. Guwai ngeghebut betteng hinji, kolonel Waleson ngebagi telu pasukanni. Sai pasukan begeghok jak Bendulu nuju selatan jak timur Gunung Rajabasa, satu pasukan begighok nuju Kalianda ghik Way Urang jama tugas ngeghebut betteng Merambung ghik seghadu hina lassung nuju Ketimbang. Pasukan ketelu begighok jak Panengahan guwai ngeghebut betteng Salai Tabuhan ghik selanjutni nuju Ketimbang. Kidang, pelaksanaanni mak semudah gegoh sai dighencakako. Kesulitan utama yakdo Belanda makkung pandai ghanglaya sai nuju Ketimbang. Ghakyat sai tetakkop mak haga nunjukko pok sina. Ulih sebab hina, pasukan sai lassung dipippin Kolonel Welson ghik ghadu nguwasai Hawi Berak, tepaksa moloh luwot mit Bendulu. Pasukan sai baghih sai dipippin Mayor Van Ostade behasil ngejakkau Way Urang sai pendudukni ghadu mihak Belanda. Najin hina pasukan hinji sempot tetahan di Kelau Penengahan akibat seghangan sai dilancaghko pasukan Radin Inten II, kidang uncukni Belanda behasil ngeghebut betteng Merambung.
Guwai ngacauko pikeghan Belanda, Radin Inten II nyebaghko beghita- beghita buhung liwat jelema-jelema kepeghcayaanni. Beedagh beghita lamun ia ghadu nyeghah di Way Urang. Welson pun geluk-geluk nuju Way Urang. Teghnyata, jelema sai disepokni mak ngedok di pok sina. Sai jelema bebai ngelapoghko monih lamun Radin Inten II wat di Rindeh ghik angkah dijamai ulih pepigha jelema pengikutni. Beghita sina teghnyata beghita buhung. Suatu saat, Belanda pandai pok pejamuk'an Radin Inten II. Pok sina pun dikepung di bah pippinan Kapten Kohler. Kidang, Radin Inten II behasil ngelulosko dighi.
Uncukni, Waleson nembukko cagha baghih. Ia behasil ngegunako "Jelema Penghianat" sai gelaghni Radin Ngerapat. Radin Ngerapat salah sai kas pasukanni Radin Inten II sai bukhianat. Maka penghianatan p tejadi. Radin Ngerapat sina ngughau Radin Inten II guwai ngewatko peghtembukan. Dicawakonni ia haga ngebalah hal battuan sai dikeniko mit Radin Inten II. Mak ngedok ghasa ceghiga, Radin Inten II ngeghatongi ughauan sina. Petembukan diguwaiko wattu debingi tanggal 5 Oktober 1856 di salah sai pok ghedik Kunyaiyan. Radin Inten II dijamai ulih 1 (sai) jelema pengikutni, sedongko Radin Ngerapat hina dijamai munih ulih pepigha jelema. Kidang, di pok sai cukup tejamuk, pepigha jelema seghdadu Belanda ghadu disiapko guwai betindak ki dipeghluko. Radin Ngerapat ngayunko Radin Inten II ghik pengighingni mengan kanikan sai sengaja dibatakni.
Kala wattu Radin Inten II sedong mengan kanikan sina, secagha mak titeduh ia ngedadak diseghang ulih Radin Ngerapat ghik anak buahni. Peghiguan sai mak seimbang tejadi. Seghdadu Kolonial Belanda luwah jak pok pejamukanni ghik nutuk nyeghegep ngupung Radin Inten II. Radin Inten II gugugh wafat delom peghiguan sina ulih penghianatan sai dilakuko ulih jelema sebangsani delom umugh sangat nguha yakdo 22 tahun. Wat dilem sejaghah tanggal 5 Oktober 1856 Radin Ngerapat ghik serdadu Kolonial Belanda yakdo jelema-jelema sai niwasko Radin Intan II. Debingi sina monih mayatni sai masih belumughan ghah dipeliyakko mit Kolonel Welson.
Guwai ngeghegai ghik ngehughmati jasa ghik pejuangan Raden Inten II hina, delom tahun 1986 Pemerittah Republik Indonesia ngeni peghegaan mit Raden Inten II gelar pahlawan nasional (Surat Keputusan Presiden Republik Indonesia No. 082 Tahun 1986 tanggal 23 Oktober 1986). Selayin hina di pok koboghni disanikko monumen Pahlawan Nasional Radin Inten II, jama gelagh beliau dikekalko jadi gelagh lapangan teghabang sai gelaghni Bandar Udara Radin Inten II, gelagh ghanglaya peghopinsi, ghik gelagh Peghgughuan Tinggi Negeghi yakdo Universitas Islam Negeri Radin Inten (UINRI).
Komentar
Posting Komentar